Bent u op de hoogte van de werk- en rusttijden in de horeca?

Hoeveel uur mag een medewerker per dienst werken binnen een horecabedrijf? Hoe zit het met het doorbetalen van (rook)pauzes in de horeca? Hoeveel pauze moet er worden aangeboden? Alle regels rondom werk- en rusttijden zetten we op een rijtje inclusief de regels voor de jeugd.

Mag bij een arbeidsovereenkomst van 38 uur in het hoogseizoen weken gewerkt worden van 60 uur en in de rustige periodes weken van 18 uur? Ja, dit mag. Werkgevers mogen plussen en minnen, maar ‘met mate’. 

Lees hieronder hoe het zit met de werktijden in de horeca:

Werktijden horeca: de maximale arbeidstijd
Per dienst mag een medewerker van 18 jaar of ouder maximaal 12 uur (inclusief overwerk) werken en maximaal 60 uur in de week. Structureel mag dit niet. In elke periode van 4 weken mag er gemiddeld 55 uur per week worden gewerkt. In elke periode van 16 weken mag er gemiddeld 48 uur per week worden gewerkt. Als werkgever betaalt u het aantal uren dat in het contract staat en u houdt de plus- en/of minuren bij.

Rusttijden volwassen horecamedewerker
Per dag heeft een medewerker recht op 11 uur aaneengesloten rust. Deze rusttijd mag één keer in elke periode van 7 dagen worden ingekort tot 8 uur aaneengesloten, mits dit noodzakelijk is in verband met de aard van de arbeid of bedrijfsomstandigheden. In iedere aaneengesloten periode van 7 dagen van 24 uur heeft uw medewerker recht op een onafgebroken rusttijd van 36 uur.

Pauze volwassen horecamedewerker
Een medewerker heeft recht op een pauze van 30 minuten indien er meer dan 5,50 uur per dienst wordt gewerkt. Indien hij/ zij per dienst meer dan 10 uur werkt, dan moet het werk onderbroken worden door een pauze van 45 minuten (deze pauze kan worden opgesplitst in perioden van 15 minuten). 

Moet u de pauze van medewerkers doorbetalen?
In de meeste horecabedrijven wordt er naast de reguliere ‘eetpauze’ regelmatig door medewerkers een sigaretje gerookt of koffie gedronken. Is het verplicht om deze pauze door te betalen? Voor de koffie- en rookpauzes bestaan geen verplichtingen. Wel is het verstandig dit mee te nemen in het Huishoudelijk Reglement (afspraken hieromtrent zijn van belang; ook naar collega’s die niet roken!). Een pauze van 15 minuten of langer hoeft u niet door te betalen. Een pauze van 15 minuten is geen pauze en komt voor rekening van de werkgever.

Werktijden op zondag
In de cao Horeca is er geen minimum aantal zondagen vastgesteld waarop geen arbeid verricht wordt. Een werknemer werkt alleen op 40 of meer zondagen in elke periode van 52 aaneengesloten weken als hij daarmee per geval instemt. Dit geldt voor medewerkers van 18 jaar en ouder. Er bestaan aparte regels voor kinderen en jeugdige medewerkers.

Arbeidstijdenwet jeugdigen en kinderen
Een persoon die jonger is dan 16 jaar is volgens de Arbeidstijdenwet (ATW) een kind (16- en 17-jarigen worden jeugdigen genoemd). Op slechts beperkte tijden mogen kinderen werkzaamheden in de horeca verrichten. 
•    13- en 14-jarigen mogen beperkt werken. Tijdens schoolweken mag men minder werken dan in vakantieweken. Daarbij mogen zij niet op zondag werken, net zo min als op de dagen waarop zij naar school gaan. 
•    Als 15-jarige mag men buiten schooltijd en in de vakanties werken, maar zij moeten zich wel aan de regels voor werk- en rusttijden houden. Zondag werken? Alleen onder voorwaarden. Er gelden aparte regels als men volledige of gedeeltelijke vrijstelling van de leerplicht heeft, dan mogen zij ook tijdens (een deel van de) schooltijd werken. Let op! De tijd dat zij op school zijn, telt ook mee als arbeidstijd. 
•    Medewerkers van 16 en 17 jaar mogen zowel op zaterdag als zondag werken, mits er op de vrijdag ervoor of de maandag erna geen schooltijd is. Ook hier geldt dat schooltijd meetelt als arbeidstijd. Deze jongeren moeten minstens 13 van de 52 zondagen vrij hebben.

Overzicht werktijden horeca voor jeugdigen en kinderen

* Het werk mag een jeugdige niet verhinderen naar school te gaan. Het aantal uren dat ze aan school besteden telt als arbeidstijd.
** Indien er op zondag wordt gewerkt, mag er op zaterdag geen arbeid worden verricht en omgekeerd. Daarnaast is bij het werken op zondag voor 15-jarigen uitdrukkelijk toestemming ouders/verzorgenden vereist.
*** Indien er op beide weekenddagen (dus zaterdag én zondag) wordt gewerkt, mag er op de vrijdag direct ervoor of de maandag direct erna geen schooltijd zijn.

Inspectie SZW?
De inspectie SZW voert regelmatig op eigen initiatief controle uit of de regels voor werktijden worden nageleefd. Als horecawerkgever bent u dan ook verplicht om de werkelijke werk- en rusttijden van uw werknemers te registreren, ten behoeve van het toezicht op de naleving van de wettelijke verplichtingen. 

Voor werkgevers geldt dat het belangrijk is om arbeidstijdenwetgeving goed na te leven, omdat de boetes kunnen oplopen tot duizenden euro’s. 

Bronnen:
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
KHN
Rijksoverheid
Horeca cao

Dit artikel is geschreven door Ellen Mokkink, salarisadministrateur.