Wij zien op dit moment weer regelmatig brieven voorbijkomen vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid waarbij werkgevers gewezen worden op de verplichtstelling van een RI&E. Deze verplichtstelling geldt in principe voor elke werkgever die medewerkers in dienst heeft. Als er voor maximaal 40 uur per week personeel op de loonlijst staat is hiervoor de checklist gezondheidsrisico’s ontwikkeld. Voor het niet hebben van een RI&E/ checklist kan de werkgever direct een boete krijgen!

Wat is een RI&E

RI&E staat voor risico-inventarisatie en -evaluatie. Met een RI&E breng je alle arbeidsrisico’s binnen je bedrijf of organisatie in kaart, zodat je aan de slag kunt met het wegnemen of verkleinen van deze risico’s.
Het doel: zo min mogelijk gezondheidsklachten, verzuim en ongevallen. Want een gezonde en veilige werkplek zorgt voor meer werkplezier en een hogere productiviteit!

De RI&E moet schriftelijk zijn vastgelegd. De RI&E moet – voor zover aanwezig in de onderneming- aandacht besteden aan bijzondere categorieën werknemers, te weten jeugdigen, thuiswerkers, zwangere werknemers en werkneemsters die borstvoeding geven.
De RI&E moet aandacht besteden aan de toegang van werknemers tot een Arbo deskundige. Afhankelijk van de aanwezigheid van bepaalde gevaren bij de onderneming, met verwijzing naar het Arbobesluit, zijn nadere voorschriften voor de RI&E bepaald.
Een RI&E-document geeft een deskundig overzicht van aanwezige Veiligheids-, Gezondheids en Welzijnsrisico’s voor werknemers en derden. Zowel de kans op, als de aard van de schade, verlies of nadelig effect, komen hierbij aan bod. De RI&E bevat ook een plan van aanpak met maatregelen en methoden, hoe deze risico’s te beheersen zijn. Deze maatregelen gelden zowel de werkgever als de werknemers. Een RI&E kan gericht zijn op een bestaande of een nieuwe situatie.

De RI&E in 7 stappen:

1. Inventarisatie: 
Het opstellen van een RI&E kun je met jouw bedrijf gemakkelijk zelf doen. Dit is de taak van de preventiemedewerker. Een preventiemedewerker is iemand die zich in het bedrijf (ook) bezighoudt met de veiligheid en gezondheid op de werkvloer. In grote bedrijven (> 25 werknemers) moet hier iemand voor zijn aangewezen. In kleine bedrijven is het vaak de directeur die de taken van de preventiemedewerker verzorgt.

Inventariseer de belangrijkste risico’s en beschrijf deze. Dit kan door risico’s in te delen naar risico-soorten zoals gevaarlijk werk, emotionele belasting, omgevingsfactoren. Schakel hier eventueel ook werknemers bij in.

2. Evaluatie: 
Hierin worden alle risico’s gerangschikt van groot naar klein en evalueer per risico:
– welke functies/ medewerkers hebben met welk risico te maken;
– hoe vaak is dit;
– hoe groot zijn de gevolgen als dit mis gaat;
Risico’s kunnen per locatie/ bedrijfsonderdeel verschillen.

3. Plan van Aanpak:
Hierin wordt vastgelegd welke maatregelen genomen moeten worden om de risico’s beheersbaar te maken. Ook degene die dit gaat doen moet hierin benoemd worden en binnen welke termijn dit moet.

4. Toetsen van de RI&E:
De RI&E (inclusief het Plan van Aanpak) zal moeten worden getoetst door een gecertificeerde arbodienst of arbeidsdeskundige.
Bedrijven met maximaal 25 werknemers die, voor het opstellen van de RI&E gebruik maken van een door het Steunpunt-RI&E erkend RI&E-instrument (groen logo), hoeven hun RI&E niet te laten toetsen door een gecertificeerde arbodienst. Het betreffende bedrijf moet, om in aanmerking te komen voor de vrijstelling van toetsing, wel vallen onder de branche waarvan het RI&E-instrument gebruikt wordt. In de RI&E instrumenten kunt u zien of de RI&E van uw branche is erkend en daarmee in aanmerking komt voor toetsingsvrijstelling.

5. Bespreek de RI&E binnen het bedrijf:
Is er een ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging dan heeft deze instemmingsrecht.

6. Aan de Slag:
Nadat u uw RI&E en plan van aanpak hebt laten toetsen, is het tijd om aan de slag te gaan met de uitvoering van uw plan van aanpak. In het plan van aanpak heeft u aangegeven wie wát gaat doen en binnen welke termijn.
Zo’n plan wordt niet voor niets gemaakt, dus aan de slag ermee! Ook hierin zal de preventiemedewerker het voortouw nemen. Is er een ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging dan heeft deze instemmingsrecht.

7. Evalueren en bijstellen:
Betekent dat de RI&E actueel moet blijven. Veranderingen of gebeurtenissen kunnen leiden tot nieuwe inzichten over risico’s.

Voor de eerdergenoemde checklist geldt dat hiermee de werkgever, aan de hand van stellingen, de werksituatie inventariseert. Het gaat hierbij om stellingen met betrekking tot 11 verschillende onderwerpen, zoals lawaai en gevaarlijke stoffen.
Een RI&E/checklist is, naast het feit dat deze verplicht is, ook belangrijk om medewerkers veilig en gezond te laten werken. Dat kan ook bijdragen om het verzuim binnen het bedrijf laag te houden.

Zijn er vragen? Neem dan contact op met Petra Klein Rot of Peter Groenewold. Zij helpen graag met het opstellen van de RI&E!

Peter Groenewold - Beloningsadviseur

Peter Groenewold, Senior Beloningsadviseur