Vanaf 1 april 2020 kunnen werkgevers al compensatie aanvragen voor een transitievergoeding die is betaald aan een werknemer die wegens langdurige arbeidsongeschiktheid is ontslagen. Per 1 januari 2021 wordt een nieuwe compensatieregeling ingevoerd op grond waarvan kleine werkgevers die vanwege pensionering of overlijden hun bedrijf staken, aanspraak kunnen maken op een compensatie van aan werknemers betaalde transitievergoedingen.
Een werkgever die haar bedrijf staakt als gevolg van pensionering of overlijden en om die reden alle in dienst zijnde werknemers moet ontslaan, is aan deze werknemers een transitievergoeding verschuldigd. Vooral kleine ondernemers komen in de problemen als zij in korte tijd meerdere transitievergoedingen moeten betalen. Om te voorkomen dat deze ondernemers gedwongen worden om spaargeld of hun pensioenvoorziening aan te wenden om hun werknemers een transitievergoeding te betalen, is deze compensatieregeling in het leven geroepen.
Vervallen van arbeidsplaatsen vanwege bedrijfsbeëindiging
Om voor de compensatie in aanmerking te komen moet sprake zijn van het vervallen van arbeidsplaatsen als gevolg van een bedrijfsbeëindiging. Hieraan is voldaan indien door het UWV voor tenminste één werknemer toestemming is verleend om de arbeidsovereenkomst op te mogen zeggen vanwege de bedrijfsbeëindiging. Zodra door het UWV toestemming is verleend voor ontslag van tenminste één werknemer, komen ook transitievergoedingen die zijn betaald aan werknemers waarvan het dienstverband op een andere wijze is beëindigd (met wederzijds goedvinden of een einde van rechtswege bij een contract voor bepaalde tijd), voor compensatie in aanmerking.
De werkgever
Alleen kleine werkgevers kunnen aanspraak maken op compensatie van de transitievergoeding. Een kleine werkgever is een werkgever die gemiddeld minder dan 25 werknemers in dienst heeft.
Naast eenmanszaken en personenvennootschappen kunnen ook B.V.’s en N.V.’s in aanmerking komen voor de compensatie. Hoewel de B.V. en N.V. rechtspersonen zijn en dus niet kunnen pensioneren of overlijden, wordt het toch wenselijk geacht om ook deze rechtspersonen te compenseren bij pensionering of overlijden van de DGA. Andere rechtspersonen zoals de Stichting of Vereniging komen niet in aanmerking voor de compensatieregeling.
Pensionering
Aan de voorwaarde voor pensionering is voldaan indien de eigenaar van een eenmanszaak, de vennoot of maat of de DGA de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt of gaat bereiken binnen zes maanden nadat het verzoek tot toestemming voor ontslag voor tenminste één werknemer bij het UWV is ingediend.
Overlijden
Ingeval van overlijden van de (persoon achter de) werkgever, kunnen de erfgenamen overgaan tot beëindiging van de onderneming en ontslag van de werknemers. Compensatie van de transitievergoeding is mogelijk indien uiterlijk 12 maanden na het overlijden van de werkgever een ontslagprocedure vanwege bedrijfsbeëindiging bij het UWV is gestart.
Welke vergoedingen worden gecompenseerd?
De transitievergoeding kan pas worden gecompenseerd indien deze daadwerkelijk aan een werknemer is betaald. De compensatie wordt verstrekt voor vergoedingen die zijn betaald:
– in verband met het eindigen van arbeidsovereenkomsten in de periode van zes maanden voorafgaand aan het verzoek tot toestemming voor ontslag bij het UWV.
– in verband met het eindigen van arbeidsovereenkomsten in de periode tot negen maanden na de dag waarop de toestemming is verkregen.
Het is dus mogelijk om het ontslag van werknemers en de betaling van de transitievergoedingen te spreiden, zodat niet in een keer aan alle werknemers een transitievergoeding betaald hoeft te worden.
De regeling treedt per 1 januari 2021 in werking en heeft geen terugwerkende kracht.
Uitstel compensatie zieke werkgever
Het was de bedoeling dat per 1 januari 2021 ook een compensatieregeling in werking zou treden voor de werkgever die vanwege ziekte zijn bedrijf moet beëindigen, maar deze compensatieregeling is tot nader order uitgesteld. De beroepsverenigingen en het UWV zijn nog in discussie over de wijze waarop de arbeidsongeschiktheid van de werkgever beoordeeld moet worden.
Heeft u vragen over de compensatieregeling? Neem dan contact op met onze juristen.
Dit artikel is geschreven door Claire Vrolijk, jurist.